معرفی سازمان پایتخت ها و شهرهای اسلامی(OICC)
سازمان پایتخت ها و شهرهای اسلامی سازمانی است بین المللی ، غیر دولتی و غیر انتفاعی که در سال ۱۴۰۰ هجری قمری ( ۱۳۶۹ هجری شمسی ) ، برابر با ۱۹۸۰ میلادی تاسیس شده است ؛ و همین سازمان است که منشاء سازمان کنفرانس اسلامی ( سکا ) واقع گردیده است
.
سپشا تمام پایتخت های کشورهای اسلامی ، و تمام شهرهای جهان را به عضویت خود می پذیرد . مرکز سپشا در مرکزمقدٌس اسلام ، شهر مکٌه مکرمه است . این سازمان هیچگونه فعالیت سیاسی ندارد ؛ و در امور کشورهای عضو خود مداحله نمی کند ؛ بلکه فعالیت هایش در مسیر رسیدن به اهداف اصلی خود ، یعنی توسعه ی پایدار مراکز تجمع انسانی است
.
سازمان کشورهای اسلامی دارای۱۴۱ عضوفعٌال ، اعمٌ از پایتخت یا شهر ، از ۵۴ کشور عضو کنفرانس اسلامی است که در چهار قارٌه جهان پراکنده اند : آسیا – آفریقا – اروپا و آمریکای جنوبی . سپشا هشت کشور عضو از شش کشوری دارد که عضو کشورهای کنفرانس اسلامی نیستند . همچنین دارای چهارده عضو یاور است که در شخصیت شهر نیستند مثل : سازمانهای اداری – مراکز علمی – دانشگاه ها – مراکز تحقیقاتی کشورهای اسلامی – که فعالیت ها و اهدافی مشترک و مشابه با سپشا دارند
.
زبان های رسمی سپشا عبارتند از : انگلیسی – عربی – فرانسه
.
منابع مالی سازمان پایتخت ها و شهرهای اسلامی ( سپشا ) عبارتست از : حق عضویت سالانه اعضاء – کمک های مالی اعضاء ، اشخاص ، مؤسسه ها ، شهر داری ها ، دولت ها و همچنین عواید سرمایه گذاری هائی که توسط سازمان صورت گرفته است
.
تشکیلات سازمان پایتخت ها و شهرهای اسلامی
سازمان پایتخت ها و شهرهای اسلامی از پنج ارگان زیر تشکیل شده است
:
– کنفرانس عمومی
– شورای اداری
– دبیرخانه عمومی
– جایزه سازمان
– صندوق تعاون پایتخت ها و شهرهای اسلامی
کنفرانس عمومی
کنفرانس عمومی بالاترین ارگان سازمان پایتخت ها و شهرهای اسلامی است ؛ و وظایف وی عبارت است از
:
تصمیم گیری در باره سیاست های عمومی سازمان به نحوی که با اهداف و راهبرد های اصلی آن مطابقت داشته باشد
.
تصویب تشکیلات و مقررات اداری لازم در سازمانهای مختلف تابعه در هربخش از فعالیت های سازما ن های مزبور
.
تهیه و انتشار راهنمائی هائی در حوزه اداره امور محلٌی برای توسعه
.
کنفرانس عمومی مرکب از اعضاء فعالی است که پایتخت ها و شهرهای اسلامی عضو را نمایندگی می کنند ؛ و به طور معمول هرسه سال یکبار طی همایشی گرد آمده تحت ریاست شهردار یا رئیس شورای شهر یا هر نماینده ای که از آن شهر معرفی شده باشد ، تشکیل می شود
.
شورای اداری
شورای اداری ، بازوی اجرائی سازمان پایتخت ها و شهرهای اسلامی است . این شورا طی جلسات عادی سالانه تشکیل شده مقاصد آن عبارتند از
:
– نظارت بر اجرای مصوبه های کنفرانس عمومی
– تهیه و تدوین برنامه ها و پروژه ها به منظور تحقق اهداف سازمان تا آنجا که مورد پذیرش کنفرانس عمومی قرار گیرند
.
– انجام وظایف اداری مربوط به صندوق تعاون
شورای اداری شامل اعضائی به نمایندگی از مراجع زیر می باشد
:
یک – مکٌه مکرمه ، مدینه منوره ، قدس شریف
) اعضاء دائم
(
دو – بیست و یک پایتخت و شهر که عضو فعال بوده هر سا سال یکبار توسط کنفرانس عمومی انتخاب می شوند
.
سه – پایتخت یا شهری که عضو کنفرانس است امٌا در شورای اداری عضویت ندارد در صورتیکه به عنوان محل برگزاری کنفرانس عمومی یا شورای اداری قرار گرفت طی مدت این برگزاری عضویت شورای اداری را خواهد داشت
.
چهار – دبیر کل سازمان
دبیرخانه
دبیرخانه کل ، دستگاه اجرائی سازمان پایتخت ها و شهرهای اسلامی است که امور اداری و اجرائی عملیان فنٌی ، اداری و مالی سازمان را مدیریت می کند . در راس این دستگاه ، دبیرکل است که هر سه سال یکبار توسط کنفرانس عمومی به این سمت انتخاب می شود و حق انتخاب مجدد دارد . دبیرکل یا معاون وی نماینده سازمان پایتخت ها و شهرهای اسلامی در سازمان ها ، کمیته ها ، همایش ها و سمینار های بین المللی هستند . دبیرخانه گزارش تمام فعالیت های سازمان را تهیه و به منظور تهیه و تدوین بودجه به کنفرانس عمومی و شورای اداری ارائه می دارد
.
جوایز سازمان
به منظور تشویق شهرداری ها ، سازمان های اداری و افراد به مشارکت در امور توسعه ی پایدار شهری ، و حفاظت میراث فرهنگی و هویت شهرهای اسلامی ، سازمان پایتخت ها و شهرهای اسلامی جایزه ای دوره ای در نظر گرفته است که هر سه سال یکبار به آثار برتر در زمینه های تالیف ، تهیه و تدوین اسناد ، ترجمه ، و طرح ها ی معماری – شهرسازی – محیط زیست ، محیط زیست ، خدمات ، سازمان ها و وضع قواعد و مقررات شهری ، اعطاء می کند . جوایز مزبور طی مراسم افتتاح کنفرانس های عمومی سازمان توزیع می شوند
.
جوایز سازمان پایتخت ها و شهرهای اسلامی .
کمیسیون مسئول جوایز سازمان پایتخت ها و شهرهای اسلامی مرکب از تعدادی از کارشناسان ، متخصصان متبحر در امور جوایز ، و نیز چند نفر از کارمندان دبیرخانه کلٌ سازمان پایتخت ها و شهرهای اسلامی است که به ریاست دبیرکل ٌ این سازمان اداره می شود . جایزه ها هر سه سال یکبار طی برگزاری گنفرانس عمومی سازمان برای آثار فوق العاده ی پدید آورندگان در حوزه های نویسندگی ، تهیه و جمع آوری اسناد و مدارک ، ترجمه ، مطالعات و تحقیقات علمی و همکاری در طرح های عمرانی و خدمات عمومی شهری اعطاء می گردد
.
منظور اصلی جوایز مزبور که در امر تشویق کارشناسان و متخصصان اعطاء می شوند ، تحقق اهداف سازمان پایتخت ها و شهرهای اسلامی ، و غنی ساختن مراجع مطالعاتی و تحقیقاتی در جهان اسلام بنا بر آثار جدید منتشر شده است
.
صندوق تعاون پایتخت ها و شهر های اسلامی .
این صندوق برای اطمینان به ساز و کارهائی است که در تحقق اهداف سازمان صورت می گیرد ؛ و شامل امور زیر است
:
۱
– پروژه های توسعه پایدار ، در شهرهای عضو که به دنبال بهبود سطح خدمات عمومی ، خدمات شهری ، و حمایت از محیط زیست خود هستند
.
۲
– امور حفظ و نگهداری محل های آثار تاریخی مهم میراث اسلامی
.
۳
– تحقیقات علمی و فنٌی در تمام زمینه های مربوط به شهرداری ها ، و بهبود کمٌ و کیف وسایل کار آنها
.
۴
– برنامه های عملیاتی و اثبات و توسعه توانمندی ها و فنون لازم برای فعالیت های شهرهای عضو ، نظیر امور اداری محلٌی ، نظام های مدیریت اطلاعات ، حفظ محیط زیست و میراث فرهنگی ، امور حمل و نقل شهری ، و حفظ سرویس های عمومی
.
هدف های نامبرده بالا به وسیله ی کمک های مالی و وام های بدون بهره تحقق می یابند
.
منابع مالی صندوق ها عبارتند از
:
الف – حق عضویتی که سالانه از سوی اعضاء سازمان پرداخت می شود و جمع آن معادل نیمی از پرداختهای سالیانه به سازمان است
.
ب – کمک های مالی سازمان به سازمان کنفرانس اسلامی به منظور اجرای پرژه های مورد نظر
.
پ – کمک های مالی مستقیم دولتها ، نهادها ، و اشخاص
.
ت – کمک های مالی یا هدیه های جنسی خاص صندوق که در مواردی خاص سرمایه گذاری شده و منافع آنها در راه تحقق پروژه های صندوق بکار می روند
.
برنامه همکاری فنی و فناوری
سازمان پایتخت ها و شهرهایاسلامی ، در اعتقادات خود نسبت به همکاری فنٌی و فناوری میانپایتخت ها و شهرهای دنیای اسلامی به عنوان وسیله ای مؤثر درتحقق توسعه ی پایدار راسخ است ؛ و ازاین رو در چارچوب صندوق همکاری پایتخت ها و شهرهای اسلامی برنامه ای اجرائی بنا نهاده است . هدف این برنامه ، تسهیل توسعه و افزایش همکاری های فنٌی و اداری میاان شهرداری های اسلامی به منظور تحکیم همکاریهای توسعه یی آنان ، و تحقق اهداف اقتصادی ، اجتماعی ، و بوم شناختی آنان است . فعالیت های این برنامه شامل هیئتی از کارشناسان و متخصصان برای برگزاری دوره های توجیهی است
.
مشارکت در پرداخت هزینه های برخی از پروژه ها
سازمان پایتخت ها و شهرهای اسلامی ، از طریق صندوق تعاون پایتخت ها و شهرهای اسلامی در پرداخت هزینه های برخی از پروژه های مربوط به خدمات ، نگهبانی ، حفاظت محیط زیست و میراث فرهنگی ، مطالعات و تحقیقات علمی ، و آموزش های عملی در پایتخت ها و شهرهای عضو مشارکت می کند
.
اقدامات سازمان پایتخت ها و شهرهای اسلامی
سازمان پایتخت ها و شهرهای اسلامی به منظور بحث و فحص در باره برخی از موضوعات علمیِ مرتبط با وظایف شهرداری های شهرهای اسلامی مورد نظر ،یک سری کنفرانس ها و همایش هائی با مشارکت سازمان های وابسته به ملل متحد ، سازمان های بین المللی و منطقه ای تشکیل می دهد . موضوعات مزبور مختص مسائل اصولی شهرهای عضو این سازمان در رابطه با تعریف و توضیح ، و بنای اساس و ابزار تحقق توسعه پایدار ، در مجتمع های انسانی شهرهای اسلامی است
.
سپنشا تا به حال به برپائی کنفرانس ها و همایش های زیر مبادرت کرده است
:
یک – اسکان در شهرهای اسلامی
دو – نظافت در چارچوب حفاظت از محیط زیست
.
سه – نظام های اداری محلی ، ومدیریت شهرداری ها
چهار – امنیٌت راه ها و کاهش تصادفات جادٌه ای
پنج – قاعده ی جدید نامگذاری معابر و مناطق شهری
شش – متدولوژی اسلامی معماری و شهرسازی
هفت – نظام اطلاعات جغرافیائی ، بقاء و توفیقات شهر و محیط زیست
هشت – اصول و مبانی طبقه بندی میراث معماری شهری اسلامی و روشهای حفظ این میراث
نه – پیگیری تحقق برنامه های عملیاتی اسکان در شهرهای اسلامی
ده – کاربرد نظام اطلاعات جغرافیائی در برنامه ریزی و توسعه پایدار
این اقدامات در بسیاری از انواع مطبوعات منعکس و منتشر می شود
.
هدف های سازمان پایتخت ها و شهر های اسلامی
۱
– تحکیم روابط دوستی و برادری میان پایتخت ها و شهرهای اسلامی
۲
– حفظ هویت و میراث فرهنگی شهرهای عضو
۳
– ارتقاء روابط و گسترش همکاری میان پایتخت ها و شهرهای اسلامی
۴
– تلاش در راه تحقق برنامه های شهری عمومی به منظور راهبرد توسعه در پایتخت ها و شهر های اسلامی و بالنتیجه بهبود وضعیت اقتصادی ، اجتماعی ، محیط زیستی و شهری
۵
– بهبود سطح توسعه ، و حمایت از محیط زیست پایدار در شهر های عضو
۶
– حمایت و بهبود برنامه های عملیاتی برای تقویت توانمندیهای پایتخت ها و شهرهای اسلامی
عهدنامه های مودٌت و همکاری
سازمان پایتخت ها و شهرهای اسلامی تصمیم به تحکیم روابط همکاری بین المللی مشترک گرفته است . این موضوع سبب امضای معاهدات مودت آمیز با مؤسسات و سازمان های عام المنفعه ای ، به قرار زیر ، شده است
:
الف . بانک توسعه اسلامی
ب . سازمان شهرهای عربی
پ . مرکز ملل متحد برای تاسیسات انسانی
ت . سازمان شهرهی متحد
ث . اتحادیه بین المللی شهرها و حکومت های محلی
ج . اتحادیه جهانی کلانشهر ها
چ . اتحادیه شهرهای آفریقائی
ح . مرکز محیط زیست و توسعه منطقه عرب و اروپا
خ . مؤسسه بین المللی فوتومتری و سنجش از دور
اهداف راهبردی روابط منطقه ای و بین المللی سازمان پایتخت ها و شهرهای اسلامی .
سازمان پایتخت ها و شهرهای اسلامی در نظر دارد جایگاه خود در چرخه روابط بین المللی را در نقش یک نهاد بین المللی خدمتگزار در تحقق توسعه پایدار به نفع اعضای خود ، با تقویت فعالیت های منطقه ای و بین المللیش به وسیله ی نهادهای ملل متحد و سازمان های منطقه ای و بین المللی ، بنا به آرمانهای های سازمان پایتخت ها و شهرهای اسلامی ، و کسب جایگاه های زیر ، تحکیم بخشد
:
۱
– جایگاه های مشورتی
الف – مقام مشاور عمومی در شورای اقتصادی و اجتماعی ملل متحد ( یو اِن – اکوسوک
(.
ب – مقام مشاور عمومی در صندوق ملل متحد برای کودکان ( یونیسف
(
پ – مقام مشاور عمومی نزد ملل متحد برای توسعه صنعتی ( یونیدو
(
ت – مقام مشاور عمومی در بخش آمار و اطلاعات ملل متحد ( یواِن – دپی
(
۲
– عضویت در سازمان های بین المللی
الف . کنفرانس سازمان های غیر دولتی
ب . شورای بین المللی امور بوم شناسی ناحیه ای
پ . اتحادیه بین المللی شهرها و حکومت های محلی
ت . شورای بین المللی آثار تاریخی و محوطه های تاریخی
ث . عضویت در کمیته ء اجرائی شورای بین المللی امور بوم شناسی شهرداری های ناحیه ای
ج . عضویت در کمیته اجرائی سازمان بین المللی شهر ها و مدیریت های محلی
چ . مر کز همکاریهای عرب – اروپائی
سازمان ، روابط خود با سازمان ها و کمیته های بین المللی نامبرده زیر را به وسیله ی عضویت آنان به عنوان ناظر در این سازمان یا عضویت متقابل در یکدیگر ، تقویت کرده است
:
– سازمان کنفرانس اسلامی
– بانک اسلامی ِ توسعه
– سازمان اسلامی آموزش ، علوم و فرهنگ
– مرکز تحقیقات ، فنون و فرهنگ های اسلامی
– ساز مان آموزش و تحقیقاتِ آمار و اطلاعات ، و اقتصادی – اجتماعی منطقه ای اسلامی
– سازمان عربی آموزش ، علوم و فرهنگ ، وابسته به اتحادیه عرب
– اتحادیه اسلامی کشتی داران
– اتاق اسلامی صنایع و تجارت
